ნიამორი (Capra aegagrus)
შეტანილია წითელ ნუსხაში
ნიამორი (Capra aegagrus)
წყვილჩლიქოსანი ცხოველია. ნიამორის სხეულის სიგრძე 150 სანტიმეტრს, ხოლო წონა 80 კილოგრამს აღწევს. მდედრს და მამრს მკვეთრად განასხვავებს რქის ფორმა და ზომა. მამრს აქვს უკან გადაზნექილი და ბრტყელი ფორმის რქები, რომელთა სიგრძეც დაახლოებით 130 სანტიმეტრია, თუმცა გვხვდება ისეთი ინდივიდები, რომელთა რქის სიგრძე რამდენიმე ათეული სანტიმეტრით აღემატება სტანდარტულ ზომებს. მდედრს შედარებით პატარა ზომის, 20-30 სანტიმეტრის სიგრძის რქები აქვს. გამრავლების პერიოდი იწყება შემოდგომით. წელიწადში ერთხელ, გაზაფხულზე შობს ერთ ნაშიერს.
ნიამორის ძირითადი ადგილსამყოფელი მთის ზედა სუბალპური მეჩხერი ტყით დაფარული მიუდგომელი კლდეებია. ვერტიკალური გავრცელება ზღვის დონიდან 1500 მ-დან 4200 მ-მდე აღწევს. იკვებება ბალახეულობით, ბუჩქებით.
სახეობა გავრცელებულია საბერძნეთის არქიპელაგის ზოგიერთ კუნძულზე, მცირე აზიაში, ირანში, ავღანეთსა და პაკისტანში, დაღესტანში, აზერბაიჯანში, სომხეთსა და სამხრეთ თურქმენეთში. საქართველოში გვხვდება თუშეთსა და პირიქითა ხევსურეთში. XX საუკუნეში ნიამორის გავრცელების არეალი შედარებით ფართო იყო. ანთროპოგენული ზეგავლენის გამო მათი სამიგრაციო დერეფნები ფაქტობრივად გაქრა, რამაც პოპულაციების ერთმანეთისგან იზოლაცია და ცხოველებს შორის გენთა მიმოცვლის შეწყვეტა გამოიწვია. აქედან გამომდინარე, შესუსტდა პოპულაციის სიჯანსაღე. გარდა ამისა, შემცირდა ნიამორის საკვები ბაზა, გაიზარდა ბრაკონიერობა, გაჩნდა შინაურ საქონელთან კონკურენცია, ამ ყველაფერმა ერთად ეს სახეობა საქართველოში გადაშენების საფრთხის წინაშე მიიყვანა.
დღესდღეობით მდგომარეობა შედარებით უმჯობესდება და რაოდენობა მცირედით, მაგრამ მაინც იზრდება, დაცული ტერიტორიების გაფართოებისა და დაცვის გაძლიერების ხარჯზე.
